NSND Hoàng Dũng - người truyền lửa của nghề diễn

Hậu trường Thứ 2, 15/02/2021 20:02:41 PM Theo Ngôi sao

Hơn 40 năm làm nghệ thuật, NSND Hoàng Dũng truyền lửa cho nhiều thế hệ diễn viên và được nhiều nghệ sĩ coi như người cha thứ hai.

Chiều mùng Ba Tết, Việt Anh đang quây quần bên nhóm bạn thân bao gồm vợ chồng diễn viên Minh Tiệp, Quỳnh Nga, Lã Thanh Huyền, MC Thái Dũng ăn liên hoan mừng năm mới thì nhận được điện thoại. Anh ra ngoài nghe rồi khóc một lúc mới bình tĩnh trở lại. Minh Tiệp kể, "con trai Người phán xử" khi đó mắt đỏ hoe còn anh thì bị "đứng hình" vì tin NSND Hoàng Dũng qua đời. Tất cả những ngồi quanh mâm cơm ấy cũng không thể nuốt thêm được gì bởi quá bàng hoàng và thương tiếc cho một tài năng, nhân cách lớn của nghệ thuật Việt Nam.

Việt Anh chia sẻ, anh tự hào vì được là học trò của NSND Hoàng Dũng. Anh gọi ông là "bố", xưng "con". Suốt nhiều năm nay, trong rất nhiều lần chia sẻ với báo chí, Việt Anh luôn khẳng định, nếu không có NSND Hoàng Dũng thì không có anh ngày hôm nay. Cùng với đạo diễn Đỗ Thanh Hải, ông chính là một trong hai người có ảnh hưởng lớn nhất đến sự nghiệp của Việt Anh. Nam diễn viên đã làm học trò của NSND Hoàng Dũng gần 20 năm. Cố nghệ sĩ dạy dỗ anh từ những bài học đầu tiên về nghề diễn khi mới chập chững bước vào đời, đồng hành với anh trong mọi khúc quanh của sự nghiệp cũng như cuộc sống. Đối với anh, được đóng chung và làm con của NSND Hoàng Dũng trong phim Người phán xử chính là bước ngoặt lớn trong sự nghiệp. Nam diễn viên khẳng định nếu không phải cố nghệ sĩ đóng vai 'Người phán xử' Phan Quân thì chưa chắc vai Phan Hải của anh đã thành công đến vậy. Coi nhau là cha con ở ngoài đời nên khi vào phim, họ dễ dàng nhập vai. Hai người thậm chí còn nhiều lần phì cười vì những màn mắng chửi của Phan Quân dành cho Phan Hải na ná với những lần NSND Hoàng Dũng phê bình Việt Anh.

Diễn viên Thanh Hương khẳng định không có NSND Hoàng Dũng thì không có cô ngày hôm nay. Ba năm học trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, cô học lớp do ông chủ nhiệm. Ra trường, cô xin đầu quân về Nhà hát Kịch Hà Nội do ông làm giám đốc. Vai diễn Phan Hương, con của 'Người phán xử' Phan Quân, đánh dấu bước ngoặt trong sự nghiệp của Thanh Hương cũng được cố nghệ sĩ góp ý nhiều. "Cả cuộc đời này, tôi mang ơn ông. Tôi coi ông như bố của mình", nữ diễn viên nói. Cô cũng khẳng định, không chỉ mình mà rất nhiều diễn viên khác cũng phải chịu ơn ông.

Không chỉ Việt Anh hay Thanh Hương, nhiều diễn viên nổi tiếng khác như Hồng Đăng, Diệu Hương, Bảo Anh... đều là học trò của NSND Hoàng Dũng và gọi ông là bố. Lúc sinh thời, ông dạy ở nhiều nơi, trong đó có Đại học Sân khấu - Điện ảnh, Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội... Ngày 20/11 hàng năm, nhiều thế hệ học trò "xếp hàng" để chúc mừng và bày tỏ sự biết ơn với người thầy có ảnh hưởng nhất đến sự nghiệp của họ. Ông không nhận, từng nhiều lần trả lại quà biếu của học trò. Với những trò có hoàn cảnh khó khăn, ông còn hỗ trợ tiền bạc.

Trong ký ức của học trò, NSND Hoàng Dũng tận tuỵ, 'rút ruột rút gan' cho các con nhưng cũng rất nghiêm khắc. Thanh Hương kể, cố nghệ sĩ quan niệm "thương cho roi cho vọt" nên rất kiệm lời khen. Hơn 10 năm làm học trò của ông và gọi ông là bố, cô đi đâu cũng được người ta kể "ông Hoàng Dũng khen mày lắm" nhưng chưa bao giờ nghe thấy ông khen trực diện. Không chỉ với cô mà kể cả Việt Anh, Hồng Đăng... cũng vậy. Muốn các con phải tự lực cánh sinh nên ông chẳng bao giờ xin vai hay nói đỡ cho ai. Nếu không hài lòng, ông sẽ mắng ngay.

Việt Anh nhớ mãi phần lớn những lần bị thầy mắng là do sai lầm trong cuộc sống cá nhân. Ông dạy anh chẳng khác nào cha dạy con, cho anh nhiều bài học về nhiều thứ, đặc biệt là giá trị của gia đình với người nghệ sĩ. "Thầy cảnh báo tôi trước khi sự việc diễn ra. Khi thấy tôi phải trả giá vì những việc mình gây ra, thầy lại tiếp tục nhắc cho tôi thấy sai lầm của mình. Thế nhưng, tuổi trẻ thì luôn có những thời điểm bồng bột, cứng đầu vì cái tôi quá lớn nên ban đầu tôi không chịu tiếp thu ngay những lời chỉ dạy đó. Chỉ khi phải gánh chịu hậu quả, tôi mới nhận ra đáng nhẽ mình phải nghe lời thầy", Việt Anh từng chia sẻ với Ngoisao.net hồi tháng 6/2017.

Những thế hệ trước như NSND Trung Anh, Công Lý, Minh Hoà, Thu Hà... cũng chịu ảnh hưởng từ cách diễn và cách làm việc của NSND Hoàng Dũng. Những năm tháng mới vào nghề, NSND Công Lý từng ám ảnh mãi với hình ảnh Hoàng Dũng khi ngồi thất thần nghiền ngẫm cả ngày chỉ vì một hành động trong vở kịch mà ông đang tập. Sự nghiêm túc và tâm huyết ấy đã khiến Công Lý coi như tấm gương trong suốt mấy chục năm làm nghề của mình.

NSND Hoàng Dũng duy trì dạy học đến cuối đời. Bận rộn với các dự án phim truyền hình lẫn điện ảnh nhưng nghệ sĩ vấn đau đáu với việc truyền lửa cho các thế hệ trẻ, sinh viên các trường nghệ thuật. Trong một lần trả lời phỏng vấn với câu hỏi "Bí quyết gì để dẫn đến thành công mà chú muốn truyền lại cho các diễn viên trẻ?", cố nghệ sĩ bình dị trả lời: "Chú chẳng có bí quyết gì cả nhưng với nghề thì chú có tình yêu và lòng tự trọng".

Sự ra đi của NSND Hoàng Dũng khiến nhiều người tiếc nuối. Diễn viên thuộc nhiều thế hệ khác nhau đều đồng ý rằng, không biết đến bao giờ mới có được một nghệ sĩ tài năng tận tuỵ với nghề, với học trò đến thế. Không giấu được nỗi buồn trong giọng nói, Thanh Hương bảo, khen bao nhiêu cũng chẳng đủ những gì ông đã làm với nghệ thuật nước nhà và các diễn viên từng được ông dạy dỗ. "Ông có cái tâm cái tầm của một người nghệ sĩ, có tình yêu của người bố dành cho các con dù đó không phải là con đẻ", Thanh Hương nói về NSND Hoàng Dũng khi dạy học.

Hơn 40 năm làm nghệ thuật, NSND Hoàng Dũng luôn tận tuỵ với nghề và gặt hái nhiều thành công lớn. Với sân khấu, ông được ví như "con dao pha", để lại dấu ấn lớn với nhiều loại vai diễn khác nhau, từ chính diện đến phản diện. Nhiều vở kịch do ông đóng chính như Tôi và chúng ta, Hà Nội đêm trở gió, Ăn mày dĩ vãng, Cát bụi... đều tạo được tiếng vang cho Nhà hát Kịch Hà Nội. Với mỗi vai diễn, ông đều khiến đồng nghiệp khâm phục bởi sự tâm huyết, nghiêm túc và sáng tạo. Sau khi nghỉ hưu vào năm 2017, ông có nhiều thời gian hơn dành cho phim truyền hình. Trong bốn năm qua, ông đóng sáu phim truyền hình và một phim điện ảnh. Vai Phan Quân trong Người phán xử, ông Luật trong Về nhà đi con, Chủ tịch tỉnh Trần Nghĩa trong Sinh tử... của ông đều giành tình cảm lớn từ khán giả. Ông ra đi ở tuổi 65, khi vai diễn trong phim Trở về giữa yêu thương vẫn còn dang dở.